फुगेवाला नंबर २
आज सकाळी रियाझाला सुरवात केली आणि सायकल गिरणारे व्हाया सोमेश्वर कडे वळवली. काही केल्या रात्रीचा सावरकर नगरातफुगे विकणारा माझी पाठ सोडत नव्हता.
रात्री नऊ वाजता फुगे विकणारा पाहून मनात अनेक प्रश्न निर्माण झाले. त्याचा दिवसभर धंदा नसेल झाला का? की त्याचे कुटुंब मोठेअसेल म्हणून त्याचा दिवस अठरा तासांचा असेल? की त्याला घरी जावेसे नसेल वाटत? की त्याला घरचं नसेल? .... प्रश्नांचा पूर मीथांबवू शकलो नाही. त्याच्या फुग्यांवर स्माईली होत्या. बहुदा ग्राहकांनी 'हसऱ्या स्मायल्या' घेतल्या असाव्या कारण आता फक्त 'दुःखीस्मायल्या' उरल्या होत्या. *निर्मात्याने हसरे आणि दुःखी फुगे समसमान बनवले होते पण दुःख कोणालाच नको* ..... म्हणून 'दुःखी फुगे' हवेत उडत होते. चालतांना मी त्याला ओलांडले आणि सहज त्याला हात केला. तो केविलवाणा हसला ... चार्ली चॅप्लिन सारखा ... हेचते का 'हसरे दुःख?'. तो बहुदा 'एक तरी फुगा घ्या' असे सुचवत असेल का? आणखी एक प्रश्न. मी पूर्ण सुखात असल्याने तो रडका फुगाकशाला 'विकत' घेऊ. घरचे म्हणतील 'तू फुगा विकत घेतला लहान मुलासारखा ...' असो. मन असेच वाहत चालले होते. मनात विचारअसले की 'पायडलिंगचे' दुःख अथवा त्रास कमी होतो. बोलता बोलता .....
बोलता बोलता दुसरा फुगेवाला दिसला, सकाळी सकाळी. बरोबर सोमेश्वरच्या गेट समोर. ती 'अनादी काळापासून' छोटी छोटी घरं आहेना तेथे तो राहतो. मी याला दररोज सहा वाजता दुकान 'लावतांना' बघतो. म्हणजे असं की त्याच्याकडे मोटरसायकल आहे. त्याचं'चालतं' दुकान 'फटफटी' वर आहे. सगळी खेळणी तो व्यवस्थित लावतो आणि सर्वात शेवटी त्या रंगीबेरंगी फुग्यांचा झुपका उभा - उभारतो. मी त्याला या वेळी इथे नेहमी बघतो. आणि मी जेंव्हा दुगावचा चढ पास करत असतो तेंव्हा तो मला ओव्हरटेक करतो. त्याच्याशी गप्पा माराव्या असं मला यापूर्वी कधीच वाटलं नाही. पण आज ......वाटलं कारण काल रात्रीचा फुगेवाला 'मनावर बसला' होता.
दुगावच्या चढावर मी थांबलो. त्याची गाडी नेहमी इथे गणपती मंदिरासमोर थांबते. तो लांबूनच देवाला 'हाय' करतो आणि पुढेगिरणाऱ्याकडे जातो. आज त्याने देवाला हाय केल्यावर मी त्याला हाय केलं. नमस्कार चमत्कार झाल्यावर आमच्या गप्पा रंगल्या. तोपस्तिशीचा जवान घाईत नव्हता. त्याने विडी शिलगावली यावरून अंदाज आला. मग मीही त्याचा DNA तपासू लागलो.
गिरणारं गाव ओलांडले की लगेच 'कामगारांचा बाजार' लागतो. कामगार साधारण सहा वाजेपासून आपला डब्बा घेऊन उभे असतात. दोनशे अडीचशे लोकांची ( बायका माणसांची ) गर्दी असते. ठेकेदार येतो आणि त्याच्या गरजेनुसार 'कामगारांना' घेऊन जातो. बरेचसेकामगार 'कुटुंब कबिल्यासह' असतात. लहान मुलंही असतात. आई वडील काम करतात तेंव्हा मुलं साइटवर खेळत असावी. याकामगाऱ्यांच्या बाजारात 'खेळणीवाला' आपलं चालतं बोलतं दुकान 'फटफटी' वर उभं करतो आणि कमावतो स्वतः साठी.
सांगत होता 'साहेब हे फुगे मी एकदम स्वस्त विकतो. काही नफा न कमावता. आहो साहेब, सकाळी सकाळी पोरं बोंबलत असतातफुग्यासाठी. आईबापाकडे नही पैसे. मग मी ठरवलं - पोरांचं रडणं थांबवायचं. दोन पैसे नै मिळाले तरी चालतील. मजुरांचा दिवस नीटसुरु झाला पाहिजे. काम मिळल का नही या काळजीत असतात बिचारे. दोन पैसे कमी मिळाले तरी चालंल .. काय वाटतं साहेबतुमास्नी'
त्याने टाकलेला 'समाज भानाचा' बाउन्सर माझ्या डोक्यावरून गेला. मी म्हणालो 'अरे मी तुला दररोज बघतो. पण तू इतका ग्रेट असशीलअसं मला वाटलं नव्हतं. अरे लोकांचे लै आशीर्वाद घेतो आहे.'
बिडीचा शेवटचा झुरका घेत तो म्हणाला 'साहेब कुणी आशीर्वाद देवो नहितर न देवो, थोडं काहीतरी चांगलं करीत रहावं. बरं, निघू का मीआता?'
तो गेला. मला दिग्मूढ करून गेला. सकाळी सकाळी 'डिस्टर्ब्' करून गेला. गणपतीला नकळत नमस्कार केला. अगदी हात जोडून. सायकल उतारावर लावली. वेग वाढत होता सायकलीचा. आणि माझ्या विचारांचा. - *थोडं काहीतरी चांगलं करीत रहावं.*
ठरलं, फुगेवाला नंबर १ कडून - मला गरज असो वा नसो - रात्रीचा एक फुगा घ्यायचा. उरलेली रडकी स्मायली घ्यायची. पण फुगेवाला'हसला' पाहिजे.
*थोडं काहीतरी चांगलं करीत रहावं.*
Post a Comment